“အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာ ေရးဟာ  ျမန္မာ့ ပညာေရးႏွင့္ ဘယ္ လိုမ်ား ပတ္သက္  ေနပါ သလဲ” ဟု အေမးျပဳလာအံ့  ပတ္သက္ ေနသည္ ဟုသာ ေျပာပါရ ေစေတာ့။ ကမၻာ့  ထိပ္သီးႏိုင္ငံႀကီး တစ္ခု၏ ပညာ  ေရးအဆင့္နိမ့္ က်ရသည့္ အေၾကာင္း ရင္း၊  ႀကံဳဆံုရ ေသာ ဒုကၡ၊ ပညာ  ေရးအဆင့္(၁)သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ ရွိရန္ ႀကိဳးစား  ေနသည့္ ကုစားခ်က္ မ်ားသည္  ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား အတြက္ သင္ခန္းစာ ေကာင္းဟု  ယူဆမိပါ သည္။
 
ထိပ္သီးႏိုင္ငံမွ  ပညာတတ္ မ်ားပင္ ကမၻာတြင္ ေနာက္က်က်န္ ရစ္ခဲ့လွ်င္  ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွ  ေက်ာင္းသားမ်ား မည္မွ် ႀကိဳးစား ၾကရမည္ကို သိေစ  ခ်င္ပါသည္။ ဘုရားေလာင္း  “ဇနကၠ” ထံုးကို ႏွလံုးမူ၍ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစား ကာ  “ကမၻာ့ပညာေရးသမုဒၵရာ”  ႀကီး ကို လက္ပစ္ကူး ႏိုင္ၾကပါေစဟု...
ပညာေရးႏွင့္ တိုင္းျပည္အနာဂတ္
အေမရိကန္  သမၼတႀကီး “ဘား ရက္ အိုဘားမား” က ေကာလိပ္ မွဘြဲ႕ ရလာသူ နည္းပါး  လာျခင္း သည္  တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ အေရးျဖစ္၍ မေတြးဝန္႔စရာျဖစ္ရ ေၾကာင္း  ေျပာၾကား ပါသည္။  ယေန႔ ပညာေရး နိမ့္က်ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား သည္ နက္ျဖန္၏  စိန္ေခၚမႈ မ်ားကို  အ႐ံႈးေပးရ မွာမလြဲေၾကာင္း ေထာက္ ျပသြားပါသည္။ သမၼတႀကီး၏  တကၠဆက္ တကၠသိုလ္၌  ေက်ာင္းသားမ်ားကို ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတိ  ေပးပံုမွာလည္း မွတ္သား စရာပင္။
တိုင္းျပည္ရွိ  တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း သားသံုးပံုတစ္ပံုႏွင့္ အထက္တန္း  ေက်ာင္းသား (၅၀%)  ခန္႔သည္ ေကာလိပ္မွ ဒီဂရီရေအာင္ ေက်ာင္း တက္လိုသည့္  ဆႏၵမရွိျခင္းမွာ တိုင္း  ျပည္နစ္နာေၾကာင္း ၂၀၂၀ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္မီေသာ  တကၠသိုလ္ဘြဲ႕ရ (၈) သန္းခန္႔  ေမြးထုတ္ႏိုင္မွသာ နံပါတ္ (၁) အဆင့္  ျပန္ေရာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း  ယခုအေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၏ ပညာေရးအဆင့္သည္ အမွတ္  (၁)ေနရာမွ အမွတ္ (၁၂)သို႔ ဆင္း  သြားပံုကို သမၼတႀကီးက ေျပာ ၾကားခဲ့ပါသည္။  တိုင္းျပည္တြင္ ပညာတတ္မ်ားေပါမွ  စီးပြားေရး အတြက္ စိတ္ခ်ရမည္ျဖစ္၍ အေမ  ရိကန္ေက်ာင္းသားမ်ား တကၠသိုလ္  တက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရန္ႏွင့္  ဘြဲ႕ရရွိေရးအတြက္ က်ားကုတ္က်ား ခဲ  ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ လိုေၾကာင္း သမၼတႀကီးက  ေက်ာင္းသားမ်ား အား  တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
ညံ့လွ်င္ခံရမည့္ေခတ္
အေမရိကန္လူငယ္မ်ားသည္  သခ်ၤာ၊ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဘာသာ ရပ္မ်ားကို  ပိုမိုဂ႐ုစိုက္သင္ၾကားၾက  ရန္လည္း မိန္႔ၾကားပါသည္။ အနာ ဂတ္တြင္ အလုပ္အကိုင္  ေနရာ ေကာင္းမ်ားကို  ယင္းဘာသာရပ္ မ်ားတြင္ အၿပိဳင္ႀကဲေနေသာ တ႐ုတ္ ႏွင့္  အိႏိၵယ ေက်ာင္းသားမ်ားက  ေနရာဝင္ယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးလိုက္ပါသည္။  အေမရိ ကန္ႏိုင္ငံတြင္  သာမန္လုပ္ငန္းတစ္ ေနရာအတြက္ အလုပ္ရွာေဖြသူ(၄) ဦးထက္  မနည္းရွိ၏။ သိပၸံႏွင့္  နည္း ပညာနယ္ပယ္ စီးပြားေရးလုပ္ကြက္ မ်ား၌  အဆင့္ျမင့္ ကြ်မ္းက်င္ ဝန္  ထမ္းမ်ားရရွိေရးအတြက္ အခက္ ႀကံဳေနရ၏။  ယင္းကိစၥကို ျပည္သူ လူထုသို႔  စကားေျပာခြင့္ႀကံဳတိုင္း သမၼတႀကီးက  ေထာက္ျပခဲ့ပါ သည္။
ကမၻာ့ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္ (၂၀ဝ)
“တိုင္း(မ)”  သတင္းစာႀကီး ၏အဆင့္ျမင့္ပညာေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ကမၻာေပၚရွိ  တကၠသိုလ္မ်ားအဆင့္  ကို ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ အနီး ကပ္  ေလ့လာသတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ၂၀ဝ၈ ခုႏွစ္  အေမရိကန္ႏိုင္ငံရွိ တကၠသိုလ္ (၅၈)ခုသည္  ကမၻာ့ ထိပ္သီးတကၠသိုလ္ (၂၀ဝ)စာရင္း  တြင္ပါဝင္၏။ (၂၀ဝ၉)ခုႏွစ္ေရာက္ ေသာအခါ  (၅၄) ခုသာအဆင့္မီပါ ေတာ့သည္။  (၂၀ဝ၈)မွ (၂၀ဝ၉) ခုႏွစ္  အတြင္းထိပ္သီးတကၠသိုလ္ (၂၀ဝ) စာရင္းတြင္  ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ တကၠသိုလ္ (၁၁)ခု၊  ေဟာင္ေကာင္ မွ (၅)ခု၊ ေတာင္ကိုရီးယားမွ  (၄)ခု တို႔ ပါဝင္လာပါသည္။  တ႐ုတ္ျပည္ မႀကီးကား ပညာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး  တက္မႈတြင္ အဆင့္(၆)၌ ရွိ၏။  သုေတသနမ်ိဳးစံုကို ပညာရွင္မ်ား က  လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး တကၠသိုလ္  /ေကာလိပ္မ်ားကိုလည္း ရန္ပံုေငြ အလံုအေလာက္  ေပးထား၏။ ဆန္႔ က်င္ဘက္အျဖစ္  အေမရိကန္တို႔က စီးပြားေရးမေျပလည္၍ တကၠသိုလ္  /ေကာလိပ္ရန္ပံုေငြမ်ားကို  ေလွ်ာ့ခ် ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာရွႏိုင္ငံ မ်ား  တိုးတက္လာေၾကာင္း တင္ျပ  ထားပါသည္။
ပညာေရးႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ
ကိုလံဘီယာ  တကၠသိုလ္မွ ေဒါက္တာ “စန္ဒ႐ိုဂါလီယာ” ဆိုေသာ သုေတသီက  အေမရိကန္သန္းေခါင္  စာရင္းဗ်ဴ႐ိုမွ ကိန္းဂဏန္းမ်ားကို ကိုးကား၍  ေအာက္ပါအတိုင္းတင္ ျပခဲ့ပါသည္။  သူကပညာေရးအေျခ အေနနိမ့္ပါးမႈသည္  လူသားမ်ားကို သတ္ေနသည့္ကိုယ္ေပ်ာက္လူသတ္  သမားအမည္ရသည့္ ႏွလံုးေရာဂါ  ႏွင့္ပင္တူေၾကာင္း ႏိႈင္းခိုင္း ေျပာ  ၾကားခဲ့ပါသည္။ ခရစ္ႏွစ္ (၂၀ဝ၀)က အေမ  ရိကန္တြင္ လူ(၂၄၅၀ဝ၀)သည္  ပညာေရးဗဟုသုတနည္းပါး၍ ေသ ဆံုးခဲ့ရ၏။ လူမ်ိဳးေရး  ပဋိပကၡ ေၾကာင့္  (၁၇၆၀ဝ၀)ေယာက္ လူမႈ ေရး ေထာက္ပံ့မႈ မလံုေလာက္၍  (၁၆၂၀ဝ၀)ေယာက္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ  ေၾကာင့္(၁၃၃၀ဝ၀)ေယာက္ ဝင္ေငြ နည္းပါး၍  (၁၁၉၀ဝ၀) ေယာက္ ႏွင့္ ဆင္းရဲသား  ရပ္ကြက္မွ (၃၉၀ဝ၀) ေယာက္ ကြယ္လြန္ခဲ့  ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား၏။ အဓိကမွာ  အေမရိကန္တြင္လူေပါင္း(၂၄၅၀ဝ၀)  ေသဆံုးရျခင္းမွာ ပညာေရးနိမ့္က်မႈ ႏွင့္  ဆက္ႏြယ္ေနေသာ က်န္းမာေရး  ဗဟုသုတမရွိမႈေၾကာင့္ပင္။ ယင္း တို႔အနက္  လူေပါင္း(၁၉၂၈၉၈) ဦးမွာ  ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုး ခဲ့၍ျဖစ္ေၾကာင္း  ေဖာ္ျပထား၏။
ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏  ပညာေရး စနစ္အေကာင္းဆံုးျဖစ္ရန္ ႀကိဳးစား ၾကရပါမည္။  ပညာေရးစနစ္ျပဳျပင္  ေျပာင္းလဲရမည့္အျပင္ ရန္ပံုေငြ လည္း အျပည့္အဝရရွိရန္  လိုအပ္ ေၾကာင္း  “အိုဘားမား” က “ေလာ့ (စ)အိန္းဂ်လိ့စ္” ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ  စည္းေဝးပြဲ၌ ေျပာၾကား  သြားပါ သည္။ ပညာေရး ထိပ္တန္းေရာက္ ရန္  ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားက(ေက်ာင္း  သားမ်ားစာေပတြင္ ေမြ႕ေလွ်ာ္ရန္) ေငြေၾကး  အမ်ားအျပား သံုးစြဲခဲ့ပါ သည္။  အထူးသျဖင့္ ကယ္လီဖိုး နီးယားျပည္နယ္ရွိ  ေက်ာင္းမ်ား သည္ ရန္ပံုေငြလိုအပ္ေန၍  သက္ ဆိုင္ရာမွ အျမန္ဆံုး ျဖည့္ဆည္း  ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။  အသင္အျပေကာင္းေသာဆရာ မ်ားရရွိေရးအတြက္  ယင္းပုဂၢိဳလ္မ်ား ၏ အရည္အေသြးကို  သံုးသပ္၍ အကဲျဖတ္ႏိုင္ပါသည္။ အကယ္၍  “စံမမီ” ေသာ ဆရာမ်ားျဖစ္ပါက  ထိုသူမ်ားကိုဆရာအျဖစ္မွ ေက်ာ ခိုင္းေစၿပီး  သူတို႔ႏွင့္ သင့္ေတာ္ေသာ  အျခားလုပ္ငန္းမ်ားကို ရွာေဖြ၍ေပး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း  သမၼတႀကီး က  ျမြက္ၾကားပါသည္။
ေငြေၾကးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပညာေရးႏွင့္ သက္  ဆိုင္ေသာဥပေဒမူၾကမ္းတစ္ရပ္ကို  တင္သြင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရပါသည္။  ထို႔ျပင္ လူငယ္မ်ား  ပညာသင္ၾကားေရးစရိတ္ ရရွိရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႕  (PEACE CORPS)  မ်ားတြင္ လုပ္အားေပး ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ရွိ   ကေလးမ်ားကိုစာေပသင္ၾကား ေပးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း ရရွိႏိုင္ ပါသည္။   ပညာေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံတြင္စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈကို   နာလန္ထူေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္ ေန႔တျခား ေကာလိပ္မ်ားမွ   ဘြဲ႕ ရရွိသည့္ ေက်ာင္းသား မ်ားနည္းလာ ေၾကာင္း၊ ယေန႔ပညာေရးနိမ့္က်မႈ ေၾကာင့္   နက္ျဖန္ခါအၿပိဳင္ႀကဲရမည့္ ပြဲတြင္ အ႐ံႈးကိုသာရမွာျဖစ္ေၾကာင္း   သမၼတႀကီးကဆိုပါသည္။ လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားက လူမ်ိဳး၊ ဘာသာကို မေရြး ဘဲ တတ္သိ   ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကို သာ ရွာေဖြငွားရမ္းေလ့ရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္   ပညာေရးအဆင့္မီေအာင္ ယေန႔မွစ၍ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ား ကို အသံုးခ်ၿပီး   ႀကိဳးစားရန္လို ေၾကာင္း ေျပာၾကား ပါသည္။
(၂၀၁၂) ခုႏွစ္အတြက္  သမၼတေရြး ေကာက္ပြဲ၏ ႏိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ အျဖစ္  “ပညာရည္ျမင့္မားေရး” ေဆာင္  ပုဒ္ကိုလည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ပါမည္။ ထို႔ေၾကာင့္  သမၼတႀကီး၏ ေဒၚလာ(၄၄၇)  ဘီလ်ံတန္၊ လုပ္ငန္း ဖန္တီးမႈအစီအစဥ္အရ ေက်ာင္းမ်ား  ကို အသစ္ေဆာက္ျခင္း၊  မြမ္းမံျခင္း ႏွင့္ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီေသာ  ဆရာမ်ားအားငွားရမ္းၿပီး “ကေလး  အားလံုးစာ ဖတ္စို႔” (NO CHILD LEFT BEHIND)  ဟူေသာ ေပၚ လစီကို သမၼတႀကီးက  ဆက္လက္ ၍အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ပါသည္။